بسم الله الرحمن الرحیم
از آنجائیکه بحث تفسیر استاد معظم حضرت آیت الله دیباجی اصفهانی «مد ظله العالی» که از ابتدای قرآن شروع فرموده اند ، به آیه الکرسی رسید ؛ و از طرفی با توجه به اهمیت این آیه شریفه در رفع همّ و غمّ و مشکلات و نیز با توجه به شرائط موجود در ایران و سایر ممالک در شیوع بیماری کرونا بر آن شدیم که تفسیر این آیه شریفه که به قلم معظم له می باشد را در اختیار عموم مسلمین و مومنین قرار دهیم باشد که در این شرائط بحرانی به نحو احسن از این آیه شریفه استفاده گردد مخصوصا در ماههای شریف و با فضیلت رجب ، شعبان و رمضان و مناسبت های نورانی و با برکت دیگر بمانند مبعث، نیمه شعبان و لیالی قدر . از امام باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند : هر کس آیه الکرسی را بخواند خداوند هزار مکروه و ناپسند دنیوی و هزار مکروه و ناپسند اخروی را که آسانترین آنها فقر و عذاب قبر است از او برطرف می فرماید . وسائل الشیعه ج ۱۱ ص ۳۹۶
والسلام علی من اتبع الهدی
سید محمد رضا دیباجی ، علی منصوری اراکی – قم مقدسه
اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَهٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۗ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ وَلَا یَودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ[.[۱]
با استفاده از آیات و روایات: آیه الکرسی ؛ مجموعهای از توحید و صفات جمال و جلال (صفات ثبوتیه و سلبیه) حق تعالی است. آیه الکرسی ؛ سرور قرآن، قُلّه قرآن، شِفابخش، مزید نور بصر، سبب حفظ از بلاها، سبب حفظ از فلج، سبب حفظ از حیوان گزنده و درنده، برطرف کننده سختیهای دنیوی مانند فقر برطرف کننده سختیهای اُخروی مانند عذاب قبر، قرائت آن سبب آسانی سکرات مرگ، قرائت آن مثل شهادت در راه خدا، قرائت آن سبب دوری شیطان و ساحران، قرائت آن سبب حفظ قاری و حفظ همسایگان از بلاها میباشد.
فوائد آیه الکرسی
فوائد و خواص آیه الکرسی از جهت روایات:
قال الامام امیرالمؤمنین علیه السلام «فَمَا بِتُّ لَیْلَهً قَطُّ مُنْذُ سَمِعْتُهَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص حَتَّى أَقْرَأَهَا».[۲] امام امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: بعد از شنیدن آیه الکرسی از پیامبر صل الله علیه و آله شبی بر من نگذشت مگر آنکه آن را خواندم.
- آیه الکرسی پنجاه کلمه است که در هر کلمه پنجاه برکت وجود دارد.[۳]
- در آیه الکرسی هفده مرتبه نام خداوند و صفات او ذکر شده است پنج مرتبه اسم ظاهر و دوازده مرتبه اسم ضمیر.
- سیّد الکلام القرآن و سیّد القرآن آیه الکرسی.[۴]
- آیه الکرسی سبب ازدیاد نور چشم است.
- هر کس بعد از نمازش آیه الکرسی را بخواند هنگام مرگ خداوند رحمان او را قبض روح میکند نه ملک الموت و همچون کسی است که با پیامبران الهی( در راه خداوند شهید شده باشد.
- هر کس قبل از خواب آیه الکرسی را بخواند خداوند او را و همسایگانش را از بلا حفظ فرماید.
- هر کس آیه الکرسی را بخواند خداوند منّان هزار سختی و ناپسند را از سختیهای دنیا که آسانترینش فقر (بیچارگی) است و هزار سختی از سختیهای آخرت که آسانترینش عذاب قبر است از او رفع می کند.[۵]
- هر کس آیه الکرسی را بخواند، شیطان به او نزدیک نمیشود.
- هر کس آیه الکرسی را بخواند ، قرآن را فراموش نمیکند.
- هر کس آیه الکرسی را هنگام خواب بخواند از بیماری فلج محفوظ میشود.
- هر کس آیه الکرسی را بخواند از حیوان گزنده محفوظ شود.
- آیه الکرسی در هر خانهای خوانده شود شیاطین و ساحر و ساحره در آن خانه داخل نمیشوند.[۶]
فضیلت آیه الکرسی
قَالَ النبی صل الله علیه و آله : «مَنْ قَرَأَ آیَهَ اَلْکُرْسِیِّ دَبرَ کُلِّ صَلَاه مَکْتُوبَهٍ کَانَ الَّذِی یَتَوَلَّى قَبَضَ نَفْسَه ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ کَانَ کَمَنْ قُتِلَ ِ مَعَ أَنْبِیَاءِ اللَّهِ حَتَّى اسْتُشْهِدَ».پیامبر اسلام صل الله علیه و آله فرمود: هر کس آیه الکرسی را بعد از هر نماز واجب بخواند (در آخرین لحظات عمرش) خداوند، او را قبض روح میکند (نه عزرائیل) و همچون کسی است که همراه پیامبران در راه خدا شهید شده باشد.«وَ رُوِیَ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ سلام الله علیه أَنَّهُ قَالَ سَمِعْتُ نَبِیَّکُمْ عَلَى أَعْوَادِ الْمِنْبَرِ وَ هُوَ یَقُولُ … مَنْ قَرَأَهَا إِذَا أَخَذَ مَضْجَعَهُ آمَنَهُ اللَّهُ عَلَى نَفْسِهِ وَ جَارِهِ وَ جَارِ جَارِهِ». و امام امیر المؤمنین سلام الله علیه میفرماید: از پیامبر خدا صل الله علیه و اله شنیدم در بالای منبر میفرمود: هر کسی قبل از خوابیدن آیه الکرسی را بخواند خداوند او و همسگایگانش را (از بلاها) ایمن گرداند. از امیرمؤمنان سلام الله علیه روایت شده است که آن حضرت فرمود: «و قال سمعت رسول الله ص یقول یا علی سید البشر آدم و سید العرب محمد و لا فخر و سید الفرس سلمان و سید الروم صهیب و سید الحبشه بلال و سید الجبال الطور و سید الشجر السدر و سید الشهور الأشهر الحرم و سید الأیام یوم الجمعه و سید الکلام القرآن و سید القرآن البقره و سید البقره آیه الکرسی یا علی إن فیها لخمسین کلمه فی کل کلمه خمسون برکه».[۷] از رسول خدا ص شنیدم فرمود: یا على سلام الله علیه سیّد و آقاى بشر آدم، و سید و آقای عرب محمّد ص که در این زمینه فخرى نیست، و آقای فارسیان سلمان، و رومیان صُهَیب، و حبشىها بلال، و کوهها طور، و درختان سِدر، و ماهها چهار ماه حرام، و روزها جمعه و سیّد کلام قرآن و سیّد قرآن بقره و سیّد بقره آیه الکرسى است. و عن ابی جعفر الامام الباقر علیه السلام : «مَنْ قَرَأَ آیَهَ اَلْکُرْسِیِّ مَرَّهً صَرَفَ اَللَّهُ عَنْهُ أَلْفَ مَکْرُوهٍ مِنْ مَکَارِهِ اَلدُّنْیَا وَ أَلْفَ مَکْرُوهٍ مِنْ مَکَارِهِ اَلْآخِرَهِ أَیْسَرُ مَکْرُوهِ اَلدُّنْیَا اَلْفَقْرُ وَ أَیْسَرُ مَکْرُوهِ اَلْآخِرَهِ عَذَابُ اَلْقَبْرِ».[۸] «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ لِکُلِّ شَیْءٍ ذُرْوَهً وَ ذُرْوَهُ الْقُرْآنِ آیَهُ لْکُرْسِیِّ».[۹] در روایت دیگر فرمود: «یا علی … سَیِّدُ الْکَلَامِ الْقُرْآنُ وَ سَیِّدُ الْقُرْآنِ الْبَقَرَهِ سَیِّدُ الْقُرْآنِ وَ سَیِّدُ الْبَقَرَهِ آیَهُ الْکُرْسِیِّ». «یا علی إِنَّ فِیهَا خَمْسِینَ کَلِمَهً فِی کُلِّ کَلِمَهٍ خَمْسُونَ بَرَکَهً».سرور کلام قرآن است و سرور قرآن سوره بقره و سرور سوره بقره آیه الکرسی است و در آن پنجاه کلمه وجود دارد که در هر کلمه پنجاه برکت موجود است. امام باقر علیه السلام ص فرمودند : هر کس آیه الکرسی را بخواند خداوند هزار کروه (ناپسند) دنیوی و هزار مکروه (ناپسند) اخروی را که آسانترین آنها فقر (ناداری) و عذاب قبر است از او برطرف میکند.و امام صادق علیه السلام فرمود برای هر چیزی قُلّه (بلندی وجود دارد و بلندی قرآن – آیه الکرسی است).[۱۰]
[۱] سوره بقره آیه ۲۵۵
[۲] . المیزان، ج ۲، ص ۳۵۵٫
[۳] . سفینه البحار، ج ۷، ص ۴۶۹٫
[۴] . مجمع البیان، ج ۱ و ۲، ص ۶۲۶٫
[۵] . مجمع الیبان، ج ۱ و ۲، ص ۶۲۶٫
[۶] . مفاتیح الغیب، ج ۳، ص ۵٫
[۷] . مجمع البیان، ج ۱ و ۲، ص ۶۲۶٫
[۸] . همان؛ تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، ج ۱۱، ص ۳۹۶٫
[۱۰] . مجمع البیان، ج ۱ و ۲، ص ۶۲۶٫
بازدیدها: ۱۲۸