بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت استاد آیت الله دیباجی اصفهانی مد ظله العالی
سلام علیکم
بنابر نظر حضرتعالی چنانچه صورت و دستها در وضو از پایین به بالا شسته شود، یا مثلا مقدار کمی آب ، به طور مثال ربع مشت آب بطرف بالا برود یا ریخته شود آیا وضو اشکال دارد یا خیر؟
پاسخ معظم له
بسم الله الرحمن الرحیم
بعد التحیه والسلام
قال اللّه الحکیم: …. فاغْسِلُواْ وُجُوهَکُمْ وَأَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ[۱]
کلمه (الی) در آیه شریفه قید موضوع است نه قید حکم ، تحدید مَغْسُول است نه تحدید غَسل وکلمه (ید) که به معنی دست است گاهی بر انگشتان گفته میشود مانند آیه سرقت (المائده ۳۸) ومانند آیه ۷۹ سوره بقره
و گاهی بر کف دست تا مچ اطلاق میشود مانند آیه تیمم (المائده ۶)
وگاهی بر ذراع تا آرنج ، مانندآیه وضو (المائده ۶)
وبرخی از ادباء گفتند کلمه (الی) بمعنی (مع) آمده مانند (وَلَا تَأْکُلُوا أَمْوَالَهُمْ إِلَىٰ أَمْوَالِکُمْ)[۲] یعنی مع اموالکم بنابراین ، آیه شریفه در مقام بیان شستن مقدار لازم از دست است نه در مقام بیان کیفیت وضو ، یعنی دست تا مرفق باید در وضو شسته شود نه زیادتر و نه کمتر
اما اینکه به چه نحو باید شسته شود؟
روایات بیان میکند – زراره از امام باقر سلام اللّه علیه کیفیت وضو را سوال میکند و امام علیه السلام میفرماید (مِنْ قُصَاصِ شَعْرِ الرَّأْسِ إِلَى الذَّقَنِ ؛ از بالای پیشانی که محل روئیدن ، مو ، میباشد تا چانه)[۳]
و امام هفتم سلام اللّه علیه میفرماید:
(اغْسِلْهُ مِنْ أَعْلَى وَجْهِکَ إِلَى أَسْفَلِهِ بِالْمَاءِ مَسْحاً ؛ از بالا به پایین ،صورتت را بشوی)[۴]واللّه العالم
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
سید محمد تقی دیباجی اصفهانی
[۱] مائده ۶
[۲] نساء ۲
[۳] وسائل الشیعه، الشیخ الحر العاملی، ج۱، ص۴۰۳، أبواب الوضوء، باب۱۷.
[۴] همان ج۱، ص۳۹۹ ، کتاب الطهاره، ابواب الوضوء، باب۱۵٫
بازدیدها: ۳