بسم الله الرحمن الرحیم
الایه الوحیده فی القرآن
{قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنْزِلْ عَلَیْنَا مَائِدَهً مِنَ السَّمَاءِ تَکُونُ لَنَا عِیدًا لِأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآیَهً مِنْکَ ۖ وَارْزُقْنَا وَأَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ} [۱] تنها آیه ای که در قرآن لفظ (عید)[۲] در آن آمده این آیه است و ضمنا تنها آیه ایست در قرآن که دو کلمه ]اللَّهُمَّ رَبَّنَا[ بکار رفته و بین اسم ذات باریتعالی و اسم صفات جمع شده است .
پیامبران (علیهم السلام) معمولاً دعای خود را با کلمه «ربنا » و «رب» آغاز میکرده اند؛
حضرت آدم ابوالبشر (سلام الله علیه) : ]رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنْفُسَنَا[ [۳]
حضرت نوح نبی الله (سلام الله علیه) : ]رَبِّ أَنْزِلْنِی مُنْزَلًا مُبَارَکًا وَأَنْتَ خَیْرُ الْمُنْزِلِینَ[ [۴]
حضرت ابراهیم خلیل الله (سلام الله علیه) : ]رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلَاهِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی ۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ[ [۵]
حضرت موسی کلیم الله (سلام الله علیه) : ]رَبِّ إِنِّی لِمَا أَنْزَلْتَ إِلَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَقِیرٌ[ [۶]
پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) : ]وَقُلْ رَبِّ زِدْنِی عِلْمًا[ [۷]
ولکن حضرت عیسی علیه السلام در این دعای خود بین کلمه (اللهم ) که اسم ذات باریتعالی و منادی مفرد معرفه است با کلمه (ربنا) که صفت ربوبیت حق جل و علا و منادی مضاف است جمع نموده شاید بخاطر استعطاف و جلب توجه بیشتر خداوند به طلب مائده آسمانی و پیامدهای آن بوده است .
حواریین حضرت عیسی (علیه السلام) که شنیده بودند خداوند در زمان حضرت موسی (علیه السلام) برای بنی اسرائیل غذای آسمانی ]مَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ [ غذای گیاهی و گوشتی فرستاد که در سوره بقره آیه ۵۷ و در سوره مبارکه اعراف آیه ۱۶۰ مطرح نموده.
از حضرت عیسی علیه السلام نیز طلب مائده آسمانی کردند ولکن حواریین در طلب خود از حضرت عیسی علیه السلام ادب را رعایت نکردند و آنان گفتند{إِذْ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ یَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ هَلْ یَسْتَطِیعُ رَبُّکَ أَنْ یُنَزِّلَ عَلَیْنَا مَائِدَهً مِنَ السَّمَاءِ} [۸] ای عیسی آیا خدای تو میتواند مائده آسمانی برای ما بفرستد بجای یا رسول الله گفتند یا عیسی و بجای خدای ما گفتند خدای تو و بجای اینکه بگویند آیا خداوند در حق ما لطف میکند گفتند آیا خدا میتواند مائده برای ما بفرستند.
و این نحوه کلام بوی شک و تردید میداد و از اینجهت حضرت عیسی علیه السلام فرمود: {اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ}[۹]از خدا پروا کنید اگر ایمان دارد ؛حواریون گفتند هدف ما لجاجت ورزی نیست میخواهیم با مشاهده این معجزه بزرگ به سرحدّ عین الیقین و اطمینان به قدرت کامل الهی برسیم؛حضرت عیسی علیه السلام هنگامی که از آنان مطمئن شد که هدفشان لجاجت و ستیزگی نیست برای آنان دعا کرد و به خداوند عرض کرد مائده ای آسمانی که برای اول ما و آخر ما (تا زمان های آینده ) عید (و روز فرج و شادی باشد ) و نشانه ای از جانب تو برای نبوت پیامبرت باشد برای ما بفرست.
در تفسیر صافی از تفسیر مجمع البیان نقل میکند که امام باقر علیه السلام فرموده حضرت عیسی علیه السلام به بنی اسرائیل فرمود سی روز روزه بگیرید آنگاه هر چه میخواهید از خداوند بخواهید بنی اسرائیل بعد از سی روز روزه از خدای متعال طلب مائده نمودند و ملائکه مائده آسمانی را که مشتمل بر هفت عدد نان و نان خورشت (نان ، ماهی ، و گوشت) آوردند و هر بیماری و عاجز و زمینگیری از آن غذا میخورد شفاء می یافت و هر فقیری میخورد غنی و سرمایه دار میشد [۱۰] حضرت عیسی علیه السلام آن روز را که مائده آسمانی نازل شده عید نام گذاری نمود یعنی روز شادمانی و سرور.
[۱] سوره مبارکه مائده آیه ۱۱۴
[۲] لفظ عید از جهت لغت از عَود گرفته شده ، به معنی رجوع (روز معین روز شادی یا روز غم و اندوه ) ولکن حقیقت عرفیه بر حقیقت لغویه غلبه پیدا کرده و در عرف به معنی رجوع روز شادی است . در قواعد اعلال در علم صرف گفته شده گاهی کلمه (یا) به کلمه واو قلب میشود و مانند مُیسر که مُوسِر میشود و گاهی بلعکس – کلمه واو به کلمه یاء قلب میگردد در افعال مانند قیل و بیع که در اصل قُوِل و بُیع بوده و در اسماء مانند دُنیا و عُلیا که دُنوا و عُلوا بوده و میزان ، میعاد و میقات که موزان و مِوعاد و موقات بوده ؛ و قال فی لسان العرب :العید کانا فی الاصل عِود بکسر العین و قیل قلبت الواو یاء لیفرقوا بین الاسم الحقیقی و بین المصدری (لسان العرب ج ۲ ص ۷۰۵ ) و قال فی اعراب القرآن : و صغروه علی عُیَید و جمعوه علی اعیاد؛ فرقا بینه و بین عود الخشب (اعراب القرآن محمود الصافی ج ۸ ص ۶۴)
سوره مبارکه مائده آیه ۱۱۴
[۳] سوره مبارکه اعراف آیه ۲۳
[۴] سوره مبارکه مؤمنون آیه ۲۹
[۵] سوره مبارکه ابراهیم آیه ۴۰
[۶] سوره مبارکه قصص آیه ۲۴
[۷] سوره مبارکه طه آیه ۱۱۴
[۸] سوره مبارکه مائده آیه ۱۱۲
[۹] سوره مبارکه مائده آیه ۱۱۲
[۱۰] تفسیر الصافی ج ۲ ص ۹۸
بازدیدها: ۹
