بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت آیت الله دیباجی اصفهانی مد ظله العالی
سلام علیکم سوالی خدمت استاد معظم دارم و آن اینکه در سوره آل عمران آیه ۷ در مورد آیات محکم و آیات متشابه بیان فرموده لطف بفرمایید مثالی از آیات محکم و متشابه بیان کنید تا متوجه شویم منظور از این آیات چیست ؟
مهدوی استان بوشهر ۱۷/۱/۱۳۹۹
بسم الله الرحمن الرحیم
بعد التحیه والسلام
خداوند در سوره مبارکه آل عمران آیه ۷ میفرماید: {هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُحْکَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ…} اوست خدایی که قرآن را بر تو فرستاد که برخی از آن کتاب آیات محکم است که اصل و مرجع سایر آیات کتاب خداست و برخی دیگر متشابه است. آیات شریفه قرآن از جهت وضوح و خفاء دو قسم است محکم و متشابه.
محکم آن است که واضح است و معنی آن به تفسیر و تبین احتیاج ندارد مانند { إِنَّ اللَّهَ لَا یَظْلِمُ النَّاسَ شَیْئًا وَلَٰکِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ } [۱] خداوند ظلم نمیکند این مردم هستند که بخود ظلم میکنند.[۲]
متشابه بر ضد محکم است و احتیاج به تفسیر و تأویل دارد مانند قوله تعالی { ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۚ}[۳]
مراد از عرش چیست ؟ در حالیکه خداوند سبحان جسم نیست و فوق زمان و مکان است ، پس معنی آیه شریفه را از معصوم (علیهم السلام) مانند پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و خاندان معصومین( باید پرسید و مانند آیه شریفه {وَالْمُطَلَّقَاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَاثَهَ قُرُوءٍ ۚ } [۴] قُرُوءٍ از الفاظ مشترکه است[۵] و طهر و حیض را شامل میشود آیا مقصود آن است که مطلّقه، بعد از طلاق سه طهر باید عده نگهدارد یا سه حیض ؟
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
[۱] سوره مبارکه یونس آیه ۴۴
[۲] یکی بر سر شاخ بن میبرید خداوند بستان بیامد بدید
بگفتا که این مرد بد میکند نه بر من که بر جان خود میکند
[۳] سوره مبارکه فرقان ایه ۵۹
[۴] سوره مبارکه بقره آیه ۲۸۸
[۵] مانند لفظ «عین» که مشترک است بین طلا ،نقره ، چشمه ، چشم و پاسبان … و مانند لفظ «مولی» که مشترک است بین سیّد و عبد و مانند «عسی » که مشترک است بین آمدن و رفتن قال الله الحکیم فی سوره التکویر ]وَ اللَّیْلِ إِذَا عَسْعَسَ[
بازدیدها: ۲