چشم زخم

به نام خدا

مفسر محترم حضرت آیت الله دیباجی اصفهانی

السلام علیکم و رحمه الله

با توجه به سوره یوسف آیه ۶۷ در بعض تفاسیر خوانده ایم با همین آبه موضوع چشم زخم تایید واقع شده خواستم نظر حضرتعالی در این مورد را بدانم که آیا واقعا چشم زخم در اسلام تایید شده است یا نشده ؟ در فرض تایید برای دفع آن باید چه عملی انجام دهیم ؟

 

پاسخ معظم له

بسم الله الرحمن الرحیم

بعد التحیه والسلام

{وَقَالَ یَا بَنِیَّ لَا تَدْخُلُوا مِنْ بَابٍ وَاحِدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُتَفَرِّقَهٍ ۖ }[۱] حضرت یعقوب علیه السلام فرمود ای فرزندانم همه از یک درب وارد نشوید بلکه از دربهای مختلفه وارد شوید؛ در تفسیر مجمع البیان آمده است که حضرت یعقوب علیه السلام از چشم زخم مردم نسبت به فرزندانش ترسید چو صاحب جمال بودند و از اینجهت فرمود هنگامیکه وارد مصرمیشوید از یک درب وارد نشوید بلکه از درب های مختلفه وارد شوید .  سپس روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل میکند که فرمود : «ان العین حق و العین تستنزل الحالق» چشم زخم حق است و چشم زخم گاهی شی مرتفع و بالا را پائین می آورد [۲] و پیامبر صلی الله علیه و آله حسن و حسین علیهما السلام را  (در سن کودکی ) به این دعا تعویذ مینمود: «اُعیذُ کُما بِکَلِماتِ اللَّهِ التآمَّهِ وَاَسْمآئِهِ الْحُسْنى کُلِّها عآمَّهً مِنْ شَرِّ السّآمَّهِ وَالْهامَّهِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ عَیْنٍ لامَّهٍ» یعنی شما را به کلمات (و اسماء الحسنی ) خداوند، از شرِّ هر شیطان و  هر حیوان موذی و هر چشم بد (و حسود ) می سپارم .

و حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام نیز دو فرزندش اسماعیل و اسحاق را به این کلمات الهی تعویذ مینمود[۳]

این تاثیر چشم زخم امر محالی نیست برخی از دانشمندان امروز بر این باورند که در بعض از چشمها نیروی مغناطیسی خاصی نهفته شده که بمجرد نگاه در طرف مقابل اثر میگذارد مانند نگاه مار به موش که فوراً آنرا میکشد و ما در تفسیر بُشری صفحه ۲۴۳  در سوره یوسف این روایت را از امیرالمؤمنین سلام الله علیه نقل کرده ایم که فرموده: «العین حق والرقی حق» چشم زخم حق است و دعا و توسل برای دفع آن نیز حق است [۴] و در سوره کهف در ذیل آیه ۲۹ در تفسیر بُشری ص ۲۹۸ این روایت را از امام صادق سلام الله علیه آورده ایم که فرموده (قریب به این مضمون ) که هر کس این دو آیه شریفه  را بخواند {مَا شَاءَ اللَّهُ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ ۚ} [۵] و {وَأُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ}[۶] هیچگاه محتاج نمیشود و مکر و حیله و ضرر مردم به او نمیرسد . والله العالم

والسلام علیکم و رحمه الله برکاته

سید محمد تقی دیباجی اصفهانی

[۱] سوره مبارکه یوسف آیه ۶۷

[۲] مجمع البیان ج ۵ و ۶ ص ۳۸۰

[۳] مجمع البیان ج ۵و ۶ ص ۳۸۰ ،تفسیر نورالثقلین ج ۵ ص ۴۰۰

[۴] نهج البلاغه ح ۴۰۰

[۵] سوره مبارکه کهف آیه ۳۹

[۶] سوره مبارکه غافر آیه ۴۴

بازدیدها: ۴۸