بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت آیت الله دیباجی اصفهانی
سلام علیکم
طبق نظر برخی محققین و کتابی با عنوان «سگ در متون و فرهنگ اسلامی»، در اسلام دلیلی بر نجاست سگ وجود ندارد؛ نظر حضرتعالی چیست؟
پاسخ معظم‌له
بسم الله الرحمن الرحیم
بعد التحیه و السلام
یکی از نجاسات در شرع مقدس اسلام، سگ است. سگ به جمیع اقسامش نجس است و قابل تذکیه نمی‌باشد؛ حتی اجزاء غیرحیاتی آن مانند مو و ناخن نجس است (البته سگ دریایی استثناء شده و پاک است). در این رابطه روایات به نحو تواتر وارد شده که صاحب وسائل برخی از این روایات را در جلد اول وسائل در ابواب نجاسات و أسئار و ابواب الماء المضاف آورده است.
- در صحیحه ابی العباس، امام صادق سلام الله علیه در آخر روایت می‌فرماید: «أنه (الکلب) رجس نجس».[۱]
- موثقه ابن أبی یعفور عن أبی عبدالله علیه السلام: «…فإنّ الله تبارک و تعالی لم یخلق خلقاً أنجس من الکلب و أن الناصب لنا أهل البیت لأنجس منه…».[۲]
- البته روایات دیگری وارد شده که ظاهراً بر طهارت کلب دلالت دارند؛ مثلاً در صحیحه ابن مسکان آمده که از امام صادق سلام الله علیه سؤال کردم آیا می‌توانم از نیم خورده سگ (از آن آبی که سگ دهان زده) وضوء بگیرم؟ فرمود: بله می‌توانی.[۳]
مرحوم شیخ طوسی رحمه الله این‌گونه روایات را حمل کرده بر آب کر به دلیل روایت ابی بصیر: عن الصادق علیه السلام: ولاتشرب من سؤر الکلب إلّا ان یکون حوضا کبیرا یستسقی منه.[۴]
قانون اطلاق و تقیید دلالت دارد که صحیحه ابن مسکان حمل شود بر آن موردی که آب به مقدار کر باشد زیرا دلالت دارد آبی که سگ از آن خورده، پاک است مطلقاً و روایت ابی بصیر و مانند آن دلالت دارد که اگر آب قلیل باشد، نجس است و این جمع را جمع دلالی گویند.[۵]
و اگر در قرآن مجید (مائده/۴) فرموده «کلوا مما امسکن» و نامی از نجاست سگ‌ها نبرده، به خاطر آن است که مولا در مقام بیان حلیت و حرمت است، نه در مقام بیان نجاست و طهارت؛ چون در صدر آیه فرموده «و احل لکم الطیبات» و نمی‌توان گفت چون نامی از نجاست سگ نبرده است، پس سگ نجس نیست و الا باید گفت خون نیز نجس نیست چون در قرآن حکم به نجاست آن نیامده است. واللّه العالم.
و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
سید محمد تقی دیباجی اصفهانی
[۱] . الوسائل، ج۱، ص۲۶۶، الباب۱ من ابواب الاسئار.
[۲] . الوسائل، ج۱، ص۲۲۰، الباب۱۱، الحدیث۵٫
[۳] . الوسائل، ج۱، ص۲۲۸، الباب۲ من ابواب الاسئار.
[۴] . الوسائل، ج۱، ص۲۶۶، الباب۱ من ابواب الاسئار.
[۵] . توضیح بیشتر: جواهر، ج۵، ص۳۶۶؛ العروه الوثقی، ج۱، ص۱۳۸؛ التنقیح شرح العروه، ج۳، ص۲۸٫
بازدیدها: ۱۴
